کتاب تاریخ ادبیات ایران و قلمروزبان فارسی با رویکرد ژانری جلد چهارم/نویسنده .سیدمهدی زرقانی /توسط انتشارات فاطمی به چاپ رسیده است.
جلد چهارم مجموعه تاریخ ادبیات ایران و قلمرو زبان فارسی به بررسی وضعیت ژانرها در سده سیزدهم تا میانه سده چهاردهم می پردازد .در چند دهه اخیر .ذهنیت نادرستی درباره ادبیات دوره قاجار در محیط های دانشگاهی شکل گرفته است ,ذهنیتی که تمام ادبیات دوره مذکور را در نهضت بازگشت ادبی خلاصه کرده , سپس با این استدلال که شعر بازگشتی یکسره گرفتار ارتجاع و تقلید است ,کل ادبیات این دوره را به حاشیه می راند .خوشبختانه در سال های اخیرتلاش هایی برای اصلاح این نظر گاه نادرست صورت گرفته است .ما نیز در ادامه همان تلاش ها بر آنیم تا نشان دهیم اولا وجه برجسته ادبیات این دوره در شعر بازگشتی نیست .بلکه در ژانرهای منثوری است که نقطه بسیاری از تحولات دوره مدرن در آن ها شکل گرفته است که نطفه بسیاری از تحولات دوره مدرن در آن ها شکل گرفته است .ثانیا .حتی همان شعر بازگشتی نیز نیازمند با خوانی و بازبینی انتقادی است تا غث و ثمین آن مشخص شود .مهم ترین حادثه فرهنگی -ادبی بازه زمانی مورد بحث <تغییر پارادایم >است که تمام زوایای فرهنگ و ادب فارسی را نتحول کرد.تا آن جا که ظرفیت یک کتاب آموزشی اجازه می دهد ,ما به ابعادی از این گذار از سنت به تجدد نیز می پردازیم .وجه شاخص این مجموعه چهار جلدی در دو چیز است .نخست ,تدوین تازه از مطالب قدیمی و دوم ,اتخاذ رویکردی نوین در مطالعات تاریخ ادبی با رویکرد ژانری .
فهرست کتاب
فصل اول -بررسی های برون متنی
فصل دوم-نهضت بازگشت ادبی
فصل سوم-ژانرتاریخ
فصل چهارم-ژانر تذکره
فصل پنجم-ژانر سفرنامه
فصل ششم-ژانر رساله
فصل هفتم-ژانر منشات
فصل هشتم-ژانر نمایشنامه
فصل نهم-ژانرهای عامیانه
فصل دهم-ژانرهای مطبوعاتی
فصل یازدهم-ژانرهای ترجمه ای
منابع و ماخذ .........
و کتاب فوق از طریق سایت kaniketab کانی کتاب قابل تهیه می باشد